Το InScience.gr σας παρουσιάζει την ομιλία της επίκουρης καθηγήτριας του Πανεπιστημίου Κρήτης, Δρ. Μαρίας Παπαδοπούλου με θέμα «Η ΤΕΧΝΗΤΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ ΣΥΝΑΝΤΑ ΤΙΣ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ» , που διοργανώθηκε την Πέμπτη 12 Ιουνίου 2025.
Περίληψη: Το TALOS AI4SSH είναι ένα νέο ερευνητικό εργαστήριο του Πανεπιστημίου Κρήτης, αφιερωμένο στην Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ) για τις Ανθρωπιστικές και Κοινωνικές Επιστήμες (SSH). Εδρεύει στο Κέντρο Ερευνών και Μελετών (ΚΕΜΕ-ΠΚ) στο Ρέθυμνο και υλοποιείται με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσω του προγράμματος TALOS ERA Chair. Υπό την καθοδήγηση του Καθηγητή Τεχνητής Νοημοσύνης Christophe Roche, το TALOS στοχεύει στην ενίσχυση της ψηφιακής τεχνογνωσίας ερευνητών/τριών και φοιτητών/τριών στις Ανθρωπιστικές και Κοινωνικές Επιστήμες, με έμφαση στις τεχνολογίες ΤΝ. Το Εργαστήριο ΤΑΛΩΣ επιδιώκει να ενισχύσει τη διασύνδεση της ΤΝ με την έρευνα και την εκπαίδευση στις Ανθρωπιστικές & Κοινωνικές Επιστήμες (ΑΚΕ), δημιουργώντας ένα δυναμικό οικοσύστημα καινοτομίας και συμβάλλοντας στην ανάπτυξη καινοτόμων ερευνητικών και εκπαιδευτικών πρωτοβουλιών. Προσφέρει καινοτόμα προγράμματα σπουδών στην ΤΝ για τις ΑΚΕ σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο, υβριδικά πρακτικά σεμινάρια (δείτε τα στο YouTube!), Ανοιχτά Διαδικτυακά Μαθήματα (MOOC), διδακτορικές και μεταδιδακτορικές υποτροφίες, καθώς και των υποτροφιών κινητικότητας (mobility grants) για την προσέλκυση κορυφαίων ερευνητών και την ενίσχυση των διεθνών και διεπιστημονικών συνεργασιών στο πεδίο της ΤΝ για τις ΑΚΕ.
ΣΥΝΤΟΜΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ: Η Δρ. Μαρία Παπαδοπούλου είναι Επίκουρη Καθηγήτρια στις Ψηφιακές Ανθρωπιστικές Επιστήμες και την Κλασική Φιλολογία στο Τμήμα Φιλολογίας (Τομέας Κλασικών Σπουδών) του Πανεπιστημίου Κρήτης. Διευθύνει το Εργαστήριο ΤΑΛΩΣ, το οποίο εστιάζει στην έρευνα στην ΤΝ και την καινοτομία στις Ανθρωπιστικές και Κοινωνικές Επιστήμες (ΑΚΕ). Έχει Διδακτορικό δίπλωμα στην Κλασική Φιλολογία από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και Μεταπτυχιακό στη Γλωσσολογία από το Πανεπιστήμιο Lancaster (Ηνωμένο Βασίλειο). Έχει λάβει σημαντικές υποτροφίες και ερευνητική χρηματοδότηση, μεταξύ των οποίων: Marie Skłodowska-Curie Fellowship (Ευρωπαϊκή Ένωση) και Seeger Fellowship (Πανεπιστήμιο Princeton). Έχει εργαστεί στα Πανεπιστήμια Κοπεγχάγης και Σαβοΐας και είναι επισκέπτρια καθηγήτρια στα Πανεπιστήμια Liaocheng και Nanjing University of Aeronautics and Astronautics (Κίνα). Η έρευνά της εστιάζει στην Ελληνιστική γραμματεία και τη σύνδεση ανθρωπιστικών επιστημών με την πληροφορική, αξιοποιώντας τις μεθόδους της ΤΝ για την ανάλυση των αρχαίων κειμένων. Έχει δημοσιεύσει πάνω από 40 επιστημονικά άρθρα σε αναγνωρισμένα περιοδικά, καθώς και το εγχειρίδιο «Δεξιότητες του 21ου Αιώνα και Ψηφιακές Ανθρωπιστικές Επιστήμες» (Αθήνα: Εκδόσεις Ηρόδοτος, 2023).
Κεφάλαια της Ομιλίας
00:00:21 Εισαγωγή – Χαιρετισμός
00:04:16 Ομιλία
00:55:30 Ερωτήσεις
00:56:02 Τι σημαίνει σημασιολογική σήμανση και τι μεταδεδομένα;
00:59:39 Ποιες ηθικές και κοινωνικές επιπτώσεις αναδύονται από τη χρήση αλγορίθμων ΤΝ σε ευαίσθητες ανθρωπιστικές εφαρμογές (π.χ. ψηφιακή κληρονομιά, γλωσσολογία);
01:03:47 Πώς μπορεί το πρόγραμμα TALOS AI4SSH να αξιοποιήσει τεχνικές επεξεργασίας φυσικής γλώσσας για την ψηφιακή αποκατάσταση και ανάλυση αρχαιοελληνικών κειμένων;
01:05:22 Θα μπορούσε το Εργαστήριο Τάλως να συνάψει μνημόνιο συνεργασίας με σχολείο όπου διδάσκονται μαθητές/μαθήτριες Ομάδας Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών;
01:06:50 Με ποιον τρόπο τα MOOCs που προσφέρει το TALOS μπορούν να γεφυρώσουν το έλλειμμα γνώσης μεταξύ ΑΕΙ και επαγγελματιών των Ανθρωπιστικών & Κοινωνικών Επιστημών;
01:08:59 Ποιος είναι ο αντίκτυπος των υποτροφιών κινητικότητας (mobility grants) του TALOS στην προσέλκυση κορυφαίων διεθνών ερευνητών και στην ανάπτυξη διεθνών συνεργασιών στον χώρο της AI4SSH;
01:12:00 Επίλογος
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ ΤΗΣ ΟΜΙΛΙΑΣ
