Βένκι Ραμακρίσναν – Βραβείο Νόμπελ Χημείας 2009
Η ιστορία αυτή είναι η προσωπική εξιστόρηση των εμπειριών που αποκόμισε ο συγγραφέας ως φοιτητής, καθηγητής και ενθουσιώδης πειραματιστής που προσπαθεί να κατανοήσει πώς τα κύτταρα εκπληρώνουν μία από τις πλέον αρχέγονες και θεμελιώδεις λειτουργίες: τη σύνθεση των πρωτεϊνών. Μέσα από την οπτική του μετανάστη στην Αμερική και αργότερα στην Αγγλία, αλλά και του φυσικού που εισδύει στον κόσμο της βιολογίας, η ιστορία του αποτυπώνει τα συναισθήματα ενός «ξένου» που λαχταρά να γίνει μέρος του επιστημονικού και κοινωνικού κόσμου τον οποίο παρατηρεί.
Υπάρχει, όμως, και η καθαυτό επιστημονική ανακάλυψη: οι δομές της βιολογικής μηχανής που διαβάζει τον γενετικό κώδικα και μεταφράζει την αλληλουχία των νουκλεοτιδίων του σε αλυσίδες αμινοξέων οι οποίες συγκροτούν όλες τις –απαραίτητες για τη ζωή στον πλανήτη– πρωτεΐνες. Το ριβόσωμα, που αποτελείται από μία μεγάλη και μία μικρή υπομονάδα, αναδεικνύεται εδώ σε όλο του το μεγαλείο: η ερευνητική δουλειά του συγγραφέα αποκάλυψε το μοριακό υπόβαθρο του μηχανισμού αποκωδικοποίησης της μικρής ριβοσωματικής υπομονάδας, αλλά και το πώς διάφορα αντιβιοτικά εμποδίζουν τη λειτουργία του βακτηριακού ριβοσώματος εξαλείφοντας έτσι τις μικροβιακές μολύνσεις. Η διαδικασία προσδιορισμού της υπομονάδας αυτής, από τις αρχικές προσπάθειες με τα επιμέρους δομικά στοιχεία, μέχρι τις κατοπινές, ηρωικές απόπειρες καθαρισμού και κρυστάλλωσης ολόκληρης της μικρής υπομονάδας, είναι μια συναρπαστική ιστορία επινοητικότητας, τύχης και, τελικά, επιτυχίας.
Από τον πρόλογο της Jennifer Doudna, Βραβείο Νομπέλ Χημείας 2020
«Το ριβόσωμα είναι ο κεντρικός επεξεργαστής που αποκωδικοποιεί τον παγκόσμιο κώδικα της ζωής, και η ιστορία της κατανόησής του είναι παρόμοια με εκείνη του DNA. Το λεπτομερές και πληθωρικό χρονικό που μας δίνει εδώ ο Βένκι Ραμακρίσναν έχει την ίδια αφοπλιστική ευθύτητα με τη Διπλή έλικα του James Watson. Ο συγγραφέας μιλάει με ειλικρίνεια για την ανταγωνιστική φιλοδοξία που λειτουργούσε ως κίνητρό του, καταθέτοντας συνάμα κάποιες εξαιρετικά εύστοχες σκέψεις για την εν δυνάμει φθοροποιό επίδραση των μεγάλων βραβείων. Η γονιδιακή μηχανή θα διαβαστεί ξανά και ξανά, ως ένα σημαντικό τεκμήριο στην ιστορία της επιστήμης.»
Richard Dawkins
